Türk Tabipleri Birliği (TTB) geçen dönem Merkez Konseyi üyelerinin “Savaş Bir Halk Sağlığı Sorunudur” başlıklı açıklama dolayısıyla, Türk Ceza Yasası’nın “terör örgütü propagandası yapmak” ve “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlarından yargılandıkları davanın ilk duruşması 27 Aralık 2018 günü, Ankara 32. Ağır Ceza Mahkemesi’nde gerçekleştirildi. Dava, 20 Mart 2019 Çarşamba günü saat 09.00’a ertelendi.
27 Aralık günü saat 09.00’da Ankara Adliyesi önünde biraraya gelen TTB’nin bu dönem ve geçen dönem Merkez Konseyi üyelerine, tabip odalarından temsilciler, sendikalar, emek ve meslek örgütleri ile siyasi partilerin temsilcileri, baro başkanları, çok sayıda milletvekili ve çok sayıda hekim destek verdi.
Duruşma saat 09.45’de kimlik tespiti ile başladı. Kimlik tespitinin yapılmasının ardından, TTB geçen dönem Merkez Konseyi üyelerinin beyanlarına geçildi. Beyanlarda; bir hekim meslek örgütü tarafından yapılan “Savaş Bir Halk Sağlığı Sorunudur” açıklamasının neden suç oluşturmayacağı, evrensel ve bilimsel değerler ve bilgiler ışığında, hekimlik meslek ilkeleri doğrultusunda, hukukun temel ilkelerine dayanarak, tarihsel örnekleriyle ve hukukî kanıtlarıyla birlikte ayrıntılarıyla aktarıldı. İddianamenin özensiz hazırlandığı, çelişkilerle dolu olduğu ve gerçeklerin çarpıtıldığına dikkat çekilen beyanlarda, yöneltilen suçlamaların tamamı reddedildi.
TTB, evrensel hekimlik ilkeleri ile verilmiş görevini yerine getirdi
İlk olarak söz alan TTB geçen dönem Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Raşit Tükel, TTB’nin kurulduğu günden bu yana savaşların karşısında ve barıştan yana olduğunu belirterek, TTB’de bugüne kadar bu konuda yapılmış çalışmalardan, eski TTB başkanlarının bu yönde yaptığı açıklamalarından ve sözlerinden örnekler verdi. Evrensel insan hakları ve hekimlik belgelerine uygun faaliyetlerin TTB’nin amaçları içinde olmasının tartışmasız olduğunu belirten Tükel, TTB’nin evrensel hekimlik ilkelerine sahip çıkmasının toplum sağlığının teminatlarından olduğunu kaydetti. Tükel, “Bu bakımdan meslek örgütümüzün öteden beri savunduğu sağlıklı olma hakkının korunması ve sağlık sorunlarının önlenmesine ilişkin açıklama yapması, yasa ve evrensel hekimlik ilkeleri ve bildirgeleri ile verilmiş olan görevin yerine getirilmesi niteliğindedir” diye konuştu.
Prof. Dr. Raşit Tükel’in konuşmasının tam metni
Savaş bir halk sağlığı sorunudur
Mahkemeye, 1. ve 2. Dünya Savaşlarında yaşanan kayıplara ve Suriye’de yaklaşık 7 yıldır süren savaşın etkilerine dair çarpıcı veriler ve anekdotlar sunan Prof. Dr. Taner Gören, savaşların yol açtığı yıkımların onarılmasının yıllar sürdüğüne dikkat çekti. “Bu açıklama, çözümü silahta, savaşta arayan herkes için yapılmıştır. Çeşitli aşamalarla devam eden savaşın son bulmasını sağlamak, savaşın bir halk sağlığı sorunu olduğunu yöneticilere hatırlatmak kaygısından başka bir amacımızın olduğu akla bile getirilemez. Bu metinden suç üretilmesinin evrensel hukuk anlayışıyla açıklanması mümkün değildir” diye konuştu.
Prof. Dr. Taner Gören’in konuşmasının tam metni
Savaşın yarattığı acıları en iyi hekimler bilir
Geçen dönem TTB Genel Sekreteri olan Dr. Sezai Berber de, sözlerine psikiyatri uzmanı olduğunu ve özellikle çalıştığı konular arasında “travma sonrası stres bozukluğu”, “intihar”, “ölmekte olan hasta” gibi başlıklar yer aldığını söyleyerek başladı. Savaş, çatışma ortamı, intihar, kanser, terminal dönem hastaları ile ve yakınlarıyla hekim olarak ilgilendiğini belirten Berber, bu insanların acılarını yakından bilen bir hekim olduğunu kaydetti. Berber, “Ben bir hekimim, hayatımın önemli kısmı hekimliğin evrensel değerlerini yaymak, korumak ve öğretmek için çaba göstermekle geçti. Hiçbir zaman şiddet, nefret ve kin söylemim olmadı. Şimdi de şiddet, nefret ve kin söylemine karşı çıktığım için buradayım” diye konuştu.
Dr. Sezai Berber’in konuşmasının tam metni
Şiddetin her türüne karşıyız
Prof. Dr. Funda Barlık Obuz, TTB Merkez Konseyi olarak, herhangi bir terör örgütünün propagandasını yapmadıklarını ve şiddetin her türüne karşı olduklarını belirterek, “Yöneltilen suçlamayı kabul etmiyorum” diye konuştu. “Halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etmek” suçlamasını da aynı şekilde reddeden Obuz, “Bizler ancak toplumun barış içinde iyiliğini isteyebiliriz” dedi. Yaşamdan, yaşatmaktan taraf olan hekimlerin, sağlıklı yaşam koşullarını bozacak her türlü duruma karşı çıktığını, bu koşulların değiştirilmesi, düzeltilmesi için çaba harcadığını kaydeden Obuz, “Hazırlanan iddianameye konu olan açıklamalarımız da bu düşüncelerimizin bir yansımasıdır. Ülkemizde, bölgemizde ve tüm dünyada savaşların, çatışmaların olmaması, çocukların ölmemesi, sağlıklı olarak büyüyebilmesi en büyük dileğimizdir” diyerek sözlerini tamamladı.
Prof. Dr. Funda Barlık Obuz’un konuşmasının tam metni
Nezaket ve hürmetten yoksun bir yaklaşım sergilendi
Dr. Şeyhmus Gökalp, TTB Merkez Konseyi uyeleri olarak mesleki değerleri ile deneyimleri çerçevesinde ve tababetin ulaştığı hakikatlere sadakatle “Savaş bir halk sağlığı sorunudur!” açıklamasını yaptıktan sonra, kendilerine karşı nezaket ve hürmetten yoksun bir yaklaşım sergilendiğini, çeşitli baskılara maruz kaldıklarını, çok sayıda hakaret ve ciddi tehdit içerikli mesajlar aldıklarını söyledi. Çok geçmeden, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın soruşturma başlattığını basın üzerinden öğrendiklerini belirten Gökalp, avukatlarının ilgili Savcılığa giderek, Merkez Konseyi üyelerinin istendiği zaman ifade vermeye, bilgi ve belge sunmaya hazır olduklarını belirtmelerine karşın, hemen ardından, eş zamanlı olarak, sabah saatlerinde evlerinin basıldığını ve apar topar gözaltına alındıklarını anlattı. Kurulduğu 1953 yılından itibaren Türk Tabipleri Birliği’nin onbir Merkez Konseyi üyesinin eş zamanlı gözaltına alınmasının ilk olduğuna dikkat çeken Gökalp, “Gözaltına alındığımız sabah, Birliğimizin kapısı da Savcılığın talimatıyla çilingirle açıldı. Bu da bir ilkti” diye konuştu.
Dr. Şeyhmus Gökalp’ın konuşmasının tam metni
Barış istemenin savunması olmaz!
Dr. Ayfer Horasan, savaşın doğa ve insan yaşamında yarattığı yıkımların ne olduğu ve hekimler olarak niçin barış talebinde bulunduklarının bir savunusu olamayacağını ve olmaması gerektiğini söyledi. Hukuk sisteminde savunma kavramının önemli bir karşılığı olduğunu belirten Horasan, hangi suçlamaya karşı savunma yapılacağının, bu kavramı kendi içinde hiçleştirirdiğini ya da herşeyleştirdiğini kaydetti. Horasan, “Mevcut durumda, ‘savaşın bir halk sağlığı sorunu’ olduğundan suç üretilerek, savunmamızın istenmesi ve yargılanıyor olmamız, en basit tabir ile adalete ve devamında evrensel hukuk değerlerine terstir. Benim açımdan da halihazırda hakikat ötesi bir kurguyla düzenlenmiş bu iddianamedeki suçlamaya dönük, bir savunma pozisyonuna girmek de hakikatin kendisine ihanet olacaktır. Dolayısıyla sözlerimi hakikate ve irademize sahip çıkmak adına söyleyeceğim” diye konuştu. Horasan, her koşulda yaşamı ve yaşam hakkını savunmaya devam edeceklerini söyledi.
Dr. Ayfer Horasan’ın konuşmasının tam metni
TTB’nin hiçbir kurumdan talimat alması söz konusu olamaz!
Dr. Bülent Nazım Yılmaz, polis tutanaklarından, fezlekeye ve iddianameye kadar karşımıza çıkarılan dosyanın ne yazık ki gerçekleri yansıtmadığını ve özenden yoksun hazırlandığını söyledi. İddianame ile yöneltilen suçlamaların neden asılsız olduğunu yakın tarihte TTB’nin müdahale ettiği yaşamı tehdit eden ve sağlık sorunlarına yol açan toplumsal olaylardan örnekler vererek anlatan Yılmaz, TTB’nin olağandışı durumlarda; 1999 Marmara ve Bolu depremlerinde, 2011’de Van-Erciş depreminde, işçi cinayetlerinde; 3 Mart 1992’de Zonguldak Kozlu’da, 13 Mayıs 2014’te Soma’da meydana gelen maden facialarında ve halk sağlığını ilgilendiren bunlara benzer sayısız olayda hızla olay yerlerine giderek sağlık hizmetlerinin sunulma süreçlerine müdahil olduğunu aktardı. İddianamede birçok kez TTB’nin bazı örgüt ve siyasal partilerle ilişkilendirilmeye çalışıldığını ve onlardan talimat aldığının ifade edildiğini belirten Yılmaz, “Türk Tabipleri Birliği hiçbir siyasal kalıba sokulamayacak ve hiçbir kurumdan talimat alması söz konusu olamayacak bir örgüttür. 1928’den itibaren Etıbba Odaları adıyla, 1953 yılından bu yana ise Türk Tabipleri Birliği olarak hekimlere ve topluma karşı sorumluluğunu yerine getiren TTB’nin siyasi partilerin hepsinden köklü ve eski olduğu unutulmamalıdır” diye konuştu.
Dr. Bülent Nazım Yılmaz’ın konuşmasının tam metni
TTB’nin tutumu evrensel olarak kabul gören bir tutumdur
Dr. Hande Arpat da, Birleşmiş Milletler’in “Barışa Giden Yol: Şiddet ve Çatışmaları Önlemek İçin Yapıcı Yaklaşımlar” metninde, “Çatışma ve savaşları önlemek üzere çaba gösteren ulusal sözcüler ve/veya yerel sivil toplum kuruluşlarının bağımsızlığı kritiktir” ifadelerinin yer aldığını hatırlattı. Dünyadaki tüm şiddet ve çatışma ortamları ve göçlerin, en çok kadınları ve kız çocuklarını etkilediğini, toplumsal cinsiyete dayalı şiddetin can alıcı biçimde artış gösterdiğini, çatışmalar dindikten sonra dahi, gerçek bir toplumsal barış ortamı inşa edilene kadar geçen ara dönemde bile kadınlar ve kız çocuklarının ciddi anlamda zarar görmeye devam ettiklerine dikkat çeken Arpat, “Önce bir kadın, sonra yıllardır göçmen sağlığı alanında hizmet veren bir hekim olarak, en çok da kadınlar ve çocukların iyilik halini gözeterek, dünyadaki tüm çatışmaların karşısında olmam kadar doğal bir durum olamaz” diye konuştu.
Dr. Hande Arpat’ın konuşmasının tam metni
Ne TTB illegal bir örgüt, ne de bizlerden illegal birer örgüt destekçisi çıkarılabilir!
Ahlâk felsefesinin kurucusu kabul edilen ünlü filozof Sokrates’ın, M.Ö. 399 yılında ölüm cezasına çarptırıldığı mahkemede yaptığı tarihi savunmadan cümlelerle konuşmasına başlayan Ulutaş, ünlü filozofun “Beni suçlayanların üzerinizde nasıl bir etki bıraktıklarını bilemem, lütfen tarzıma aldırmayın, iyi olabilir ya da olmayabilir; ama yalnızca sözlerimin haklı olup olmadığını düşünün ve yalnızca bunu dikkate alın. Çünkü yargıcın erdemi budur, tıpkı konuşmacının erdeminin gerçeği söylemek olduğu gibi…” ifadelerini aktardı. Kendisine ve TTB’ye yöneltilen çeşitli terör örgütlerinin eylemlerini meşrulaştırma çabasında olunduğu iddialarını reddeden Ulutaş, “Şili’de cuntacılar tarafından yargılanan meslektaşımız Dr. Salvador Allende; “Tarih bizden yana ve tarihi haklılar yazar” demişti. Evet, tarih bugün de bizden yana. Dolayısıyla, ne TTB’den illegal bir örgüt ne de bizlerden birer illegal örgüt destekçisi çıkarılabilir” diye konuştu.
Dr. Yaşar Ulutaş’ın konuşmasının tam metni
Savaşa karşıyım, barıştan ve barış istemekten vazgeçmeyeceğim
Dr. Selma Güngör de, savaşlarda insanların kullandıkları mermi, bomba, füze, kimyasal silahlar, nükleer silahlarla birbirini nasıl öldürdüklerini ve nasıl akıl almaz yaralar açtıklarını en iyi hekimlerin bildiğini anlattı. Güngör, şunları söyledi:
“‘Tıbbi bilgimi hastaların yararı ve sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi için paylaşacağıma’ diyerek ettiğimiz yemin doğrultusunda tıbbi bilgimizi paylaştık: Savaş bir halk sağlığı sorunudur. Savaş önlenebilir bir halk sağlığı sorunudur. Sorunların tarafların birbirinin varlığını kabul etmesi, sorunları anlaması, birbirini anlamaya çalışması karşılıklı diyalog ve eşitlik ve saygıyla ele alınmasıyla çözüldüğünü ve çözülebileceğini biliyoruz. Savaşın ne olduğunu bilen, barış içinde yaşamanın bir hak olduğunu bilen, sorunların her zaman barışçıl yöntemlerle çözülebileceğini bilen bir mesleğin üyesi olarak savaşa karşıyım ve barıştan ve barış istemekten hiçbir zaman vazgeçmeyeceğim.”
Dr. Selma Güngör’ün konuşmasının tam metni
Hekimlik değerleri temelinde, yaşam hakkını savunmaktan başka bir şey yapmadık
Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı ve el cerrahıolduğunu belirten Prof. Dr. Sinan Adıyaman, 35 yıllık bir hekim olarak bütün çabasının insanların daha sağlıklı ve sakatlık gelişmeden yaşayabilmeleri olduğunu söyledi. Adıyaman, “Ben bütün hayatımı bu çabayla sürdürürken şimdi terör, kin, nefret sözcüklerini içeren suçlamalarla burada olmayı anlayamıyorum” dedi.
Türk Tabipleri Birliği’nin, görüşlerini oluştururken ve ifade ederken ancak ve sadece ortak payda olan hekimlik değerlerine dayandığını vurgulayan Adıyaman, “Türk Tabipleri Birliği görevlerini yaparken hiç kimseden talimat almaz, almamıştır. Savunduğu değerlerle buluşan herkesle birlikte hareket edebilir, ancak hiç kimsenin, kurumun, yapının uydusu veya arka bahçesi değildir. Ne yapmışsa öyle düşündüğü için yapmıştır. Ne birileri istedi diye bildiğimizden başkasını yaparız, ne birileri istemedi diye bildiğimizi söylemekten geri dururuz” diye konuştu.
Prof. Dr. Sinan Adıyaman’ın konuşmasının tam metni
Avukat sunumları
TTB avukatları Ziynet Özçelik ve Mustafa Güler de, suçlamaların tamamını reddederek, tüm hekimlerin beraatini talep ettiler.
Av. Ziynet Özçelik, Emniyet ve polis tarafından ceza yargılaması ilkelerine aykırı bir soruşturma yürütüldüğünü, gerçek dışı kurguların ve düşüncelerin birbiriyle eşleştirilerek bir suç ve suçlu görüntüsü oluşturulmaya çalışıldığını, iddianamenin de bu subjektif, gerçek dışı ve ötekileştirici kurguya dayanarak hazırlandığının görüldüğünü söyledi. Özçelik, mahkemenin gereken hukuki karşılığı vererek, iddianameyi elinin tersiyle geldiği yere göndermesini ve aklanma kararının ivedilikle verilmesini talep etti.
Av. Mustafa Güler de, söz konusu açıklamadan sonra aslında herhangi bir soruşturma başlatılmamışken, Cumhurbaşkanı’nın talimatından sonra Savcılığın harekete geçtiğini, eylemin değil kanaatin yargılanmak istendiğini söyledi. Suçlama konusunun tamamının ifade özgürlüğü ve onun sınırları içinde yer aldığını belirten Güler, mahkeme heyetinin dayanması gereken tek şeyin yasallık olması gerektiğini ve kararın buna göre verilmesi gerektiğini kaydetti.
Baro Başkanlarından destek
Ankara Barosu Başkanı Av. Erinç Sağkan, İstanbul Barosu Başkanı Av. Mehmet Durakoğlu, Adana Barosu Başkanı Av. Veli Küçük, Mersin Barosu Başkanı Av. Bilgin Yeşilboğaz, Hatay Barosu Başkanı Av. Polat Balkan, İzmir Barosu Başkanı Av. Özkan Yücel, Diyarbakır Barosu Yönetim Kurulu üyesi Av. Tevfik Karahan da TTB’ye destek amacıyla müdafi heyetinde yer aldı. Baro Başkanları, savunulan değerlerin yaşam, barış, adalet, demokrasi, eşitlik, özgür ve süreklilik arz eden barışçıl yaşam olduğu, bu açıklamadan dolayı kişilerin terör örgütlerini meşrulaştırmaya çalıştığı sonucuna varmak, bir hukuk devleti olmadığımızın ve hiçbir vatandaşın hukuki güvenliğinin bulunmadığının açık ilanı olup farklı seslere verilen gözdağı niteliğinde olduğunu, TTB’nin yasayla belirlenmiş temel görevleri arasında “halkın sağlığını koruma görevinin” de bulunduğunu belirterek, sağlıklı yaşam hakkını savunmanın en temel evrensel hekimlik ilkelerinden olduğunu vurgulayarak, söz konusu açıklamanın ifade özgürlüğü kapsamında ve söz konusu bu görev ve ilkeler doğrultusunda olduğunu ifade ettiler. Baro Başkanları yargılanan tüm hekimlerin ivedilikle beraat etmesini talep ettiler.
