Sağlık Bakanlığı’nın açıklamadığı kanser araştırmasının sonuçlarını kamuoyuna duyurduğu için yerel mahkeme tarafından 15 ay hapse çarptırılan gıda mühendisi Bülent Şık hakkında istinaf mahkemesinin verdiği beraat kararının bozulması istendi.
Talep İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi savcısı Ersel Yıldız’dan geldi.
Yıldız, Yargıtay’a sunduğu iki sayfalık temyiz dilekçesinde Türk Ceza Kanunu’nun 258’inci maddesinde düzenlenen ‘göreve ilişkin sırrın açıklanması’ suçunun aynı kanunun 257’nci maddesinde düzenlenen ‘görevi kötüye kullanma’ suçunun nitelikli hâli olduğunu ve kamu idaresinin güvenilirliğine ve işleyişine karşı suçlar kapsamında olduğunu belirtti.
Savcı, Sağlık Bakanlığı ile Akdeniz Üniversitesi arasında yapılan protokollere göre araştırma sonuçlarının idarenin izni olmadan yayınlanamayacağının belirlendiğini aktardı. Bakanlık izni olmadıkça araştırma sonuçlarının hukuki yollara başvurmak suretiyle açıklanmasının sağlanmasının gerektiğini belirten savcı, Şık’ın bu yollara başvurmadığını ifade etti.
Yargılama sürecinde ne olmuştu?
Sağlık Bakanlığı, 2011-2016 yıllarında ‘Kocaeli, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli İllerinde Çevresel Faktörlerin ve Sağlık Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi’ adı altında bir araştırma yürütmüştü. Araştırma sonucunda Ergene Çayı havzasında çeşitli gıdalarda ve içme suyunda toksik bileşenler olduğu tespit edilmişti. Buradaki suların arsenik, alüminyum, kurşun, krom kirliliği nedeniyle zehirli olduğu belirlenmişti.
16 ayrı projeden oluşan araştırmada yer alan akademisyenlerden Yrd. Doç. Dr. Bülent Şık, kanser vakalarında çevre kirliliğinin etkisine işaret eden rapor açıklanmayınca sonuçları Nisan 2018’de Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan bir yazı dizisiyle duyurmuştu.
Ertelemesiz hapis
Bundan sonra Sağlık Bakanlığı, Şık hakkında suç duyurusunda bulunmuştu. Hazırlanan iddianamede Şık’ın ‘göreve ilişkin sırrın açıklanması’ ve ‘yasaklanan gizli bilgileri temin etme ve açıklama’ suçlamalarıyla beş yıldan 12 yıla kadar hapsi talep edilmişti. Şık’ın yer aldığı proje dışında 15 araştırma daha bulunuyordu. Bu araştırmaların sonuçları hâlâ kamuoyuna açıklanmadı.
Şık, söz konusu yazı dizisi sebebiyle İstanbul 2’nci Asliye Ceza Mahkemesi’nde yargılanmıştı. O dönem mahkemenin hâkimi Nursel Bedir, yargılama sürerken Şık’ın derhal beraat taleplerini reddetmişti. Hâkim Bedir, Şık’ı mahkum ettiği 15 ay hapis cezasını da ertelememişti.
İstinaf: Rapor gizli değil
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13’üncü Ceza Dairesi (istinaf), geçtiğimiz hafta Şık’a verilen 15 ay hapis cezasını bozarak beraatine karar vermişti. Kararda, özü itibariyle bilimsel bir çalışmanın sonuçlarını tüm bilgi ve veriler toplandıktan sonra Sağlık Bakanlığı tarafından açıklanma şartı konulduğu hatırlatılmıştı.
Bu durumun söz konusu rapora mevzuat hükümlerine göre yasaklanmış ve gizlilik derecesi verilmiş belge ve sır vasfını kazandıramayacağını belirten Daire, söz konusu eylemin Şık’ın kamu görevinin devam etmesi halinde disiplin suçu kapsamında değerlendirilebileceğini ifade etmişti. Bu nedenle Şık’a yöneltilen suçun yasal unsurlarının oluşmadığı kaydedilmişti.
